دکترخليقي خالق زيپرشين در گفت‌وگو با خبرنگار علمي خبرگزاري دانشجويان ایران ایسنا

[هادی صفی‌اقدم]

سلام دوستان
عنوان خبر:
خالق بسته زي پرشين:
پروژه اي تحت عنوان لواپرشين را در دست اقدام دارم
از اين پس نسخه جديدي از زي پرشين منتشر نخواهد شد
لینک خبر:
http://khorasan.isna.ir/Default.aspx?NSID=5&SSLID=46&NID=20642
متن خبر: (چون اعتباری به موندن این سایت‌ها نیست)

نمي شود دانشجوي رياضي باشي و با سيستم حروفچيني لاتک آشنا نباشي. تايپ فرمول‌هاي رياضي همواره يکي از بزرگترين دردسرهاي تايپيست‌ها بوده است. علاوه براين حروفچيني نيز يکي ديگر از مشکلات اين عرصه به شمار مي رود. در لاتک با کمک تعدادي از دستورهاي ساده مي توان انواع متون را حروفچيني کرد. حال اگر خواسته باشيد فارسي تايپ کنيد يکي از بهترين راه‌هاي استفاده از لاتک، استفاده از بسته زي پرشين است.

دکتر وفا خليقي خالق بسته زي پرشين در گفت‌وگو با خبرنگار علمي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)_منطقه خراسان، از نحوه ورودش به اين عرصه گفت: در سنين نوجواني با سيستم حروفچيني تک آشنا شدم و هنگامي که ديدم به زيبايي و سادگي، فرمول‌هاي رياضي را حروفچيني مي کند، به کار با آن علاقمند شدم، سپس با مطالعه و تمرين بيشتر، مهارتم را در اين زمينه افزودم.

دکترخليقي در خصوص ماهيت تک و لاتک افزود: تک يک مجموعه نرم افزاري است که دستوراتي بسيار ابتدايي دارد. لاتک با افزودن ماکروهايي به تک کار با آن را بسيار راحت تر نموده است و در واقع در ايجاد همين ماکروها از دستورات تک استفاده شده است.

وي ادامه داد: هميشه مطالب فارسي رياضي را با نرم افزار (word ) مي نوشتيم اما از نحوه نمايش آن راضي نبودم. بنابراين به اين فکر افتادم که آيا امکان اين هست که مقالات فارسي رياضي را با کمک لاتک تايپ کرد؟ پس از جستجو در اينترنت با تعدادي از نرم افزارهاي حروفچيني فارسي آشنا شدم همچنين با جستجو در پايگاه اينترنتي CTAN با بسته اي به نام ArabTex آشنا شدم که قلم زيبايي نداشت و حروفچيني باب آن بسيار دشوار بود. در ميان نرم افزارهاي حروفچيني فارسي نيز به دو نرم افزار فارسي تک و تک پارسي آشنا شدم که متاسفانه آنها نيز به طور کامل پاسخگوي نيازهاي من نبودند.

خليقي افزود: پس از مدتي با وبلاگ فارسي لاتک و نويسنده آن آقاي واحدي آشنا شدم، با او به اين نتيجه رسيديم که خودمان بسته اي را براي حروفچيني به زبان فارسي طراحي کنيم که بسياري از امکاناتي را که براي تک در زبان انگليسي موجود بود، براي زبان فارسي نيز ايجاد نماييم. تا آن زمان نرم افزارهاي موجود در اين زمينه از بسياري از امکانات و بسته‌هاي ديگر تک پشتيباني نمي کردند. هدف ما از ايجاد اين بسته آن بود که تا حد ممکن حروفچيني به زبان فارسي را براي کاربران ساده کنيم. اين بسته بعدها نام زي پرشين را به خود گرفت.

وي در تشريح روند ايجاد زي پرشين گفت: آقاي واحدي در ابتدا روي برخي از فايل‌ها کار کردند و سپس آقاي اميدعلي نيز در قسمتي ديگر شروع به کار نمودند اما در ادامه، طراحي و ايجاد بسته زي پرشين به عهده خودم بود ولي جرقه هاي اوليه کار با آقايان واحدي و اميدعلي بود.

خليقي افزود: حدود 4 سال پيش به صورت جدي کارم براي ايجاد زي پرشين را شروع کردم. نسخه اوليه زي پرشين پس از يک ماه منتشر شد اما امکانات محدودي داشت و تنها لاتک استاندارد را پشتيباني مي کرد. پس از گذر زمان با رفع مشکلات و افزودن ويژگي ها و بسته هاي جديد به زي پرشين، هر سال اين مجموعه توسعه يافت تا به مرحله امروزي رسيد.
 
وي افزود: در زي پرشين تمام امکانات موجود در لاتک به گونه اي تغيير داده است تا براي زبان فارسي نيز قابل استفاده باشد. همچنين زي پرشين با اضافه کردن برخي از ويژگي هاي زبان فارسي مانند کشيدگي حروف و ... حروفچيني را براي کاربران فارسي زبان ساده تر نموده است. همچنين از ديگر ويژگي‌هاي زي پرشين مي توان به امکان حروفچيني دوجهته و انواع شماره گذاري ها اشاره نمود.

خالق بسته زي پرشين در خصوص تفاوت زي پرشين با ديگر نرم افزارهاي حروفچيني اظهار داشت: در برخي از نرم افزارها مانند تک پارسي اگر قرار بود از بسته اي در نرم افزار پشتيباني شود، تغييراتي داخل بسته اعمال مي شد تا براي زبان فارسي قابل استفاده باشد در نتيجه اگر بسته مذکور به روزرساني مي شد يا نسخه جديدي از آن منتشر مي شد، قابليت انطباق با نرم افزار را نداشت، اما در زي پرشين با فراخواني هر بسته، زي پرشين تغييراتي کلي در بسته اعمال مي کند بدون اينکه محتويات بسته را دستکاري کند. در واقع زي پرشين به جاي تغيير در بسته ها آنها را بسته به نياز کاربران توسعه داده است.

دکتر خليقي درباره استفاده از زي پرشين توضيح داد: اين بسته يک مجموعه نرم افزار متن باز است و کد منبع آن در دسترس همگان قرار دارد. همچنين استفاده از اين نرم افزار و دانلود آن کاملاً رايگان است.

وي ادامه داد: با وجود اينکه کد منبع اين نرم افزار در اختيار همگان قرار دارد اما تاکنون هيچ کس جز خودم اقدام به ويرايش يا ايجاد تغيير در زي پرشين ننموده است.

مولف بسته زي پرشين درباره پروژه هاي بعديش اظهار داشت: ديگر نسخه جديدي از زي پرشين منتشر نخواهد شد بلکه تنها در صورت بروز مشکلي در آن، پس از رفع مشکل نسخه به روز رساني شده منتشر مي شود. با توجه به اينکه به زودي نسخه جديد لاتک (نسخه 3) منتشر خواهد شد، پروژه اي تحت عنوان لواپرشين را در دست اقدام دارم که لوا پرشين از نسخه جديد لاتک پشتيباني خواهد کرد.

دکتر خليقي همچنين در خصوص برگزاري کارگاه هاي آموزشي با تدريس خود بيان کرد: کارگاهي را در دانشگاه رفسنجان برگزار کرده ام و کارگاه مشهد دومين کارگاه من است. پس از اين کارگاه ها نيز کارگاه هاي ديگري در تهران و کرمان برگزار خواهد شد.

گفتني است دکتر وفا خليقي در يک کارگاه دو روزه در دانشکده علوم رياضي دانشگاه فردوسي مباحث آشنايي با زي پرشين و طراحي ماکرو را تدريس نمود.

[فرشاد ترابی]

سلام هادی جان
این خبر مال دوسال پیش نیست؟ جزو تازه‌ها حساب می‌شه؟ 

[هادی صفی‌اقدم]

سلام دکتر 
من تازه دیدمش. چون انجمن دیگه‌ای نمیشد گذاشتش، اینجا گذاشتم.
منظورم این نبود که تازه‌ست.