فیلم های آموزشی لاتک برای خیلی مبتدیان

[فرشاد ترابی]

با سلام خدمت دوستان عزیز

در طول چندسالی که به آموزش لاتک برای خیلی مبتدیان در دانشگاه مشغول بودم، به این نتیجه رسیدم
که در تمام کلاسها یک سری حرف های کاملا تکراری با مثالهای بسیار ساده و مبتدی را بارها و بارها تکرار کرده ام.
به این نتیجه رسیدم که به جای انجام کارهای تکراری فیلم این آموزش ها را تهیه و روی سایت شخصی خود قرار دهم.
در حال حاضر نمونه هایی از این آموزش ها روی سایت قرار گرفته که برای مبتدیان مناسب خواهد بود.
آدرس سایت عبارت است از:
http://wp.kntu.ac.ir/ftorabi/courses.html

خوشحال می شوم اگر دوستان نظرات خود را به اینجانب منعکس کنند.

با تشکر از همه
ترابی

[vafa]

کار جالبیه. البته من فقط فرصت کردم دوتای آخر که در رابطه با زی‌پرشین بود را نگاه کنم. و تصور می‌کنم که شما در اون دو تا از نسخه‌های خیلی قدیمی بسته‌های xepersian و bidi استفاده کردید که بهتره با نسخه‌های جدید همخوانی داشته باشه چون بعضی از چیزها مقداری تغییر کرده.

[فرشاد ترابی]

کار جالبیه. البته من فقط فرصت کردم دوتای آخر که در رابطه با زی‌پرشین بود را نگاه کنم. و تصور می‌کنم که شما در اون دو تا از نسخه‌های خیلی قدیمی بسته‌های xepersian و bidi استفاده کردید که بهتره با نسخه‌های جدید همخوانی داشته باشه چون بعضی از چیزها مقداری تغییر کرده.

مثلا کدوما؟ فکر کنم منظورتان استفاده از فونت باشه نه؟

[vafa]

مثلا کدوما؟ فکر کنم منظورتان استفاده از فونت باشه نه؟

• 
  البته تلفظ مهم نیست اما لَتِکْ یا لِیْتِکْ درست‌تر است تا لِیْتِکسْ
  
• 
  دستور \settextfont و \setdigitfont اجبازی نیستند. در صورت عدم استفاده از این دستورات قلم Persian Modern بصورت پیش‌فرض استفاده می‌شود.
  
• 
  حتی اگر از دستور \setdigitfont استفاده نکنید، اعداد در فرمولها بصورت پارسی حروف‌چینی می‌شوند.
  
• 
  قلمهای برنا رایانه حتی برای word هم طراحی نشدند. این قلمها دو مشکل اساسی دارند: تعدادی از  گلیف‌ها اصلاً وجود ندارند و تعدادی از گلیف‌ها در جاهای نامناسب قرار گرفته‌اند.
  
• 
  ادامه دارد...
  

[فرشاد ترابی]

• 
  البته تلفظ مهم نیست اما لَتِکْ یا لِیْتِکْ درست‌تر است تا لِیْتِکسْ
  
• 
  دستور \settextfont و \setdigitfont اجبازی نیستند. در صورت عدم استفاده از این دستورات قلم Persian Modern بصورت پیش‌فرض استفاده می‌شود.
  
• 
  حتی اگر از دستور \setdigitfont استفاده نکنید، اعداد در فرمولها بصورت پارسی حروف‌چینی می‌شوند.
  
• 
  قلمهای برنا رایانه حتی برای word هم طراحی نشدند. این قلمها دو مشکل اساسی دارند: تعدادی از  گلیف‌ها اصلاً وجود ندارند و تعدادی از گلیف‌ها در جاهای نامناسب قرار گرفته‌اند.
  
• 
  ادامه دارد...
  

نکات شما کاملا صحیح است ولی جواب هم داره
1. من از اول که از استادم (دکتر اصفهانیان که معرف حضورتان هست) یاد گرفتم، به این برنامه میگفت لیتکس. واسه همینم دیگه واسه من ذاتی شده سعی می کنم در نسخه های بعدی از لیتک استفاده کنم.
2.  ورژن تک لایو من قدیمی هست و فعلا دیدم که  اگر در مورد فونت دستورهای لازم را بگم چیزی کم نشده. البته خودم می خواستم که
     آخرین ورژن تک لایو را نصب کنم و در فایل جداگانه ای در مورد Persian Modern صحبت کنم.
3. در مورد قلم های برنا رایانه کاملا نظر شما صحیح است ولی این فایل های تصویری برای کسانی نوشته شده که کامپیوتر وارد نیستند (عموما دانشجویان مهندسی غیر کامپیوتری، شیمی پایه، ریاضی و غیره) بنابراین اینجوری گفتم که براشون قابل درک باشه.

منتظر جواب های بیشتر شما هستم.
دوستان دیگر هم اگر نظری دارند خوشحال میشوم که در جریان قرار بگیرم.
در ضمن در صورت تمایل و اگر فکر می کنید که این فایل ها مناسب و آموزنده هستند، خوشحال میشوم که لینک سایت را در تالار قرار دهید.

[محمود امین‌طوسی]

سلام
زحمات شما جای قدردانی دارد. فعلاً فقط دو قسمت آخر را نگاه کردم. چند مورد به نظرم رسید:
- فرموده‌اید: «لاتک از تمام زبانهای دنیا پشتیبانی می‌کند» که گمان نمی‌کنم چنین باشد. آقای کارن‌پهلو بهتر می‌توانند نظر بدهند.
- فرموده‌اید: «قلمهای سری ایکس بر اساس قلمهای برنا رایانه ساخته شده‌اند». من چنین چیزی را نشنیده‌ام. آیا مطمئن هستید؟ می‌توانید موضوع را در انجمن ایرماگ مطرح فرمایید.
- فرموده‌اید: «ایرماگ شرکتی است که فونتهای برنا رایانه را گرفته و اصلاح کرده». ایرماگ شرکت نیست بلکه یک انجمن است. قسمت دوم هم نیاز به مدرک دارد.

با اجازه دوستان من لینک به صفحه شما را در قسمت آموزش در سمت راست صفحه اصلی سایت پارسی‌لاتک قرار دادم. اگر دیگر دوستان نظری دارند بفرمایند.
جناب آقای دکتر ترابی، اگر یک صفحه ویژه در سایت خودتان مخصوص آموزش لاتک داشته باشید که به آن صفحه لینک بدهیم بهتر نیست؟

[vafa]

1. من از اول که از استادم (دکتر اصفهانیان که معرف حضورتان هست) یاد گرفتم، به این برنامه میگفت لیتکس. واسه همینم دیگه واسه من ذاتی شده سعی می کنم در نسخه های بعدی از لیتک استفاده کنم.

همانطور که گفتم تلفظ مهم نیست. خود Leslie Lamport (مولف لاتک) در کتاب LaTeX, A Document Preparation System در صفحه  ۵ در قسمت 1.3 The Game of the Name در پاراگراف یکی مونده به آخر این قسمت می‌نویسد:

One of the hardest things about using LaTeX is deciding how to pronounce it. This is also one of the few things I'm not going to tell you about LaTeX, since pronunciation is best determined by usage, not flat. TeX is usually pronounced teck, making lah-teck, lah-teck, and lay-teck the logical choices; but language is not always logical, so lay-tecks is also possible.

[vafa]

- فرموده‌اید: «لاتک از تمام زبانهای دنیا پشتیبانی می‌کند» که گمان نمی‌کنم چنین باشد. آقای کارن‌پهلو بهتر می‌توانند نظر بدهند.

نه از همه اما از بیشترشون.

[فرشاد ترابی]

ممنون از ایرادات وارده ی دوستان. سعی می کنم اصلاح کنم و دوباره فایل جدید را در سایت قرار دهم.

[vafa]

در مورد ویدئوی مربوط به Enumerate

شما توش گفتید که محیط‌های تو در تو enumerate یا itemize را تا هر چند تا که بخواهید می‌تونید استفاده کنید، در صورتی که تعداد محیط‌هایی که شما تودرتو می‌تونید استفاده کنید، حداکثر ۴ تا هست و اگر بیشتر از ۴ تا باشه لاتک خطای Too deeply nested را خواهد داد.

[vafa]

در مورد ویدئوی مربوط به  Equation2
شما در لاتک فقط متغیرها رو با حروف ایتالیک حروف‌چینی می‌کنید بنابراین بهتر است به جای:

کد [انتخاب] Expand


T_{amb}

از

کد [انتخاب] Expand


T_{\mathrm{amb}}

استفاده کرد.

[vafa]

در مورد ویدئوی مربوط به  Equation2
شما در لاتک فقط متغیرها رو با حروف ایتالیک حروف‌چینی می‌کنید بنابراین بهتر است به جای:

کد [انتخاب] Expand


T_{amb}

از

کد [انتخاب] Expand


T_{\mathrm{amb}}

استفاده کرد.

همین موضوع دقیقاً در ویدئوی مربوط به  Equation 3 وجود داره و بهتره به جای

کد [انتخاب] Expand


T_{amb}\hspace{1cm}Sec

از

کد [انتخاب] Expand


T_{\mathrm{amb}}\text{ }\mathrm{Sec}

استفاده کنید یا اگر واقعاً فاصله بیشتری می‌خواهید از دستورات \quad یا \qquad به جای \text{ } استفاده کنید.

[EyeDean]

استاد کلاً که دست شما درد نکنه. من حتماً اگه کسی بخواد سریع تک یاد بگیره حتماً این صفحه شما رو بهش معرفی می‌کنم.

پیشاپیش هم جسارت من رو ببخشید که مفصل ایراد می‌گیرم یا بعضاً لحنم جالب نیست.

درس اول (مقدمه):

• «شرکت» و «پروژه» دو تا چیز کاملاً مجزا هستند. میک‌تک شرکت نیست، پروژه هست.
• این که همه نسخه‌های تک با هم کامپتیبل (سازگار) هستند رو والله خیلی راحت و صریح نمی‌شه گفت. اگه نخوایم این گزاره رو نقض کنیم باید بگیم راست و ریست کردن این کار هم چندان بدیهی نیست. حداقلش اینه که نصف بدبختی الآن من اینه که به‌عنوان یه کاربر ۸ ساله‌ی فارسی‌تک دارم سعی می‌کنم به این سیستم‌های پارسی لاتک و زی‌پرشین و غیره عادت کنم!
• بد نیست اشارتی بکنین که کلاً تک شبیه یک محیط برنامه‌نویسی هست و یک ویرایشگر ساده‌ی WYSIWYG نیست. این خودش می‌تونه خیلی کمک بکنه که ملتی که عاشق و/یا نیازمند نیستند، نیان یک هفته باهاش کلنجار برن و نصف موهاشون بریزه، بعد برگردن سراغ همون ورد قدیمی!
• این‌که تمام نسخه‌های LaTeX به‌صورت رایگان هستند هم شما مطمئن هستین؟ یعنی هیچ نسخه کامرشیالی نداره؟
• نسخه 2.9 با سال 2009 فرق داره. این 2 و 9 کجا و آن کجا.
• مجدداً تک لایو هم شرکت نیست. پروژه هست.
• اون چیزی هم که توی این صفحه هست روش‌های متفاوت دانلود نیست.
• آخر این ISO باید برن بشه یا ران بشه؟ ببخشید گیر می‌دم، اما اگه احیاناً خواستین کلاً یه ویرایش بکنین اینا رو، این نکته رو هم لحاظ کنین.

درس دوم (یک خط ساده):

• استفاده از «یه ویرایشگر مخصوص» برای نوشتن تک الزامی نیست. اگه اشتباه نکنم توی همین notepad درب و داغون یا ++notepad هم می‌شه نوشت. مثل هر زبان برنامه‌نویسی دیگه‌ای.
• استایل بوک اگه اشتباه نکنم پیش‌فرض اندازه‌ی صفحه‌ش A4 نیست.

درس سوم (یک پاراگراف ساده):

• فایل‌های کمکی که تولید می‌شه بسیار زیاد نیستند به نظر من.

درس چهارم(سکشن):

• اگه اشتباه نکنم اون not toxic materials باید به صورت non-toxic materials نوشته بشه.
• کلاً به نظرم اگه رویه کلی با یک مقاله یک صفحه‌ای شروع بشه خیلی قابل فهم‌تر هست. واقعاً گفتن subsubsection و این که شمارنده نداره توی جلسه چهارم یه مقدار گیج‌کننده هست. اون هم وقتی هنوز ملت تو کف فاصله و انتخاب فونت و سایز هستند و از دنیای ورد و ماوس و درگ و سلکت اومده‌ان و هنوز تو شوک هستند چرا ازدیاد فاصله تأثیری در خروجی نداره.

آقا اینا کلاً باشه فعلاً، انشاءالله قسمت بود بقیه نق و نوق ها رو هم می‌زنم.

با تشکر مجدد از شما.

پی نوشت. کلاً ولی به‌نظرم رویه دیدگاه کلی رو عوض کنین و فرض کنین ملت از دنیای Word دارن می‌یان خیلی خوبه. یه مقدار بحث‌های فنی و فلسفی اولش بیاد بهتره. حساب کنین ۹۰ درصد ملت تو همون Wordش نمی‌دونن استایل چیه و برای هر سرفصلی می‌رن با دست فونت رو بزرگ می‌کنن! خوبه که کلاً بحث‌های فلسفی این شکلی بشه و این‌که کلاً چرا تک بهتر از ورد هست و ...

[vafa]

درس اول (مقدمه):

• «شرکت» و «پروژه» دو تا چیز کاملاً مجزا هستند. میک‌تک شرکت نیست، پروژه هست.

تک‌لایو و میک‌تک هر دو توزیع تک هستند بنابراین توزیع تک کلمه مناسب‌تری نسبت به پروژه هست.

این که همه نسخه‌های تک با هم کامپتیبل (سازگار) هستند رو والله خیلی راحت و صریح نمی‌شه گفت. اگه نخوایم این گزاره رو نقض کنیم باید بگیم راست و ریست کردن این کار هم چندان بدیهی نیست. حداقلش اینه که نصف بدبختی الآن من اینه که به‌عنوان یه کاربر ۸ ساله‌ی فارسی‌تک دارم سعی می‌کنم به این سیستم‌های پارسی لاتک و زی‌پرشین و غیره عادت کنم!

اون مشکل شما و فارسی‌تک هست نه مشکل لاتک.

اون چیزی هم که توی این صفحه هست روش‌های متفاوت دانلود نیست.

پس چیه؟

پی نوشت. کلاً ولی به‌نظرم رویه دیدگاه کلی رو عوض کنین و فرض کنین ملت از دنیای Word دارن می‌یان خیلی خوبه. یه مقدار بحث‌های فنی و فلسفی اولش بیاد بهتره. حساب کنین ۹۰ درصد ملت تو همون Wordش نمی‌دونن استایل چیه و برای هر سرفصلی می‌رن با دست فونت رو بزرگ می‌کنن! خوبه که کلاً بحث‌های فلسفی این شکلی بشه و این‌که کلاً چرا تک بهتر از ورد هست و ...

نتیجه‌ای نداره.[/list]

[EyeDean]

تک‌لایو و میک‌تک هر دو توزیع تک هستند بنابراین توزیع تک کلمه مناسب‌تری نسبت به پروژه هست.

خط آغازین این صفحه رو بخونین و این قدر با اعتماد به نفس بالا سخن نگویید.
آیا این جمله غلط است؟ «میک‌تک یک پروژه است»

این که همه نسخه‌های تک با هم کامپتیبل (سازگار) هستند رو والله خیلی راحت و صریح نمی‌شه گفت. اگه نخوایم این گزاره رو نقض کنیم باید بگیم راست و ریست کردن این کار هم چندان بدیهی نیست. حداقلش اینه که نصف بدبختی الآن من اینه که به‌عنوان یه کاربر ۸ ساله‌ی فارسی‌تک دارم سعی می‌کنم به این سیستم‌های پارسی لاتک و زی‌پرشین و غیره عادت کنم!

اون مشکل شما و فارسی‌تک هست نه مشکل لاتک.

فارسی‌تک و این توزیع‌های شما هر دو نسخه‌ها (توزیع‌ها)ای از تک هستند که سازگاری ۱۰۰ درصد با هم ندارند. بحث من در مورد جمله «همه نسخه‌های تک با هم کامپتیبل هستند» بود که می‌بینیم مثال‌های نقضی هم داره.

اون چیزی هم که توی این صفحه هست روش‌های متفاوت دانلود نیست.

پس چیه؟

• : من یه دیکشنری خوب سراغ دارم به اسم bestdic.com می تونین اونجا معنای داکیومنتیشن اند میلینگ لیست رو ببینین. Documentation and mailing lists.
• Highlights of changes in the current release, and known issues.
• و TeX Live licensing, and integration with operating system distributions.  که فکر نمی کنم ربطی به دانلود داشته باشه.
• How you can help.